Van Herinnering en Troost – Installatie voor jonge kijkers
Van Herinnering en Troost
Rotterdam is de stad van de wederopbouw. Uit het hele land kwamen destijds mensen kijken naar hoe de stad zich herpakte en herbouwde in de leegte na een ramp. Nu, meer dan 80 jaar na het bombardement, is Rotterdam een zelfbewuste toeristenstad. De ramp maakte ruimte voor nieuwe bloei. Voorkant en achterkant.
De kracht en de dappere moed van mensen om zich in moeilijke tijden te herpakken en opnieuw te bouwen ontroert, en is (mede) de basis voor de installatie ‘Van Herinnering en Troost’ in de Wederopbouwkerk Scots International Church tijdens de manifestatie Heilige Huisjes van 12-15 juni 2025. Een actueel thema
Van Middeleeuwse Laurenskerk naar wederopbouwkerk
Vorig jaar mei is de Installatie Van Herinnering en Troost voor het eerst te zien geweest in de Laurenskerk Rotterdam: Ruim 2800 enthousiaste bezoekers ‘ondergingen’ de installatie met een combinatie van grote geschilderde panelen van Bijvoet (2×2,4m), grote zwart-wit foto’s van de vermaarde wederopbouw fotograaf Frits Rotgans (1912-1978) en geluidsfragmenten van Rotterdammers die als kind het bombardemente hebben meegemaakt en smakelijk vertellen over hun ervaringen tijdens de wederopbouw.
Een citaat uit het gastenboek, met daarin berichten van zowel Nederlandse bezoekers als bezoekers uit Keulen, Rostock, Polen, Rusland:
‘Ik heb persoonlijk weinig met Rotterdam, maar jouw schilderijen maken de beelden van een verwoeste stad die langzaam uit zijn as herrijst compleet. De ogenschijnlijk futiele overzichtsfoto’s krijgen met jouw prachtige schilderijen een grote emotionele lading en diepte. Ze gaan echt leven. En inderdaad, voor menig Rotterdammert zijn een paar schreden in jouw installatie een confrontatie met herinnering en troost.’
Dit jaar wordt de cirkel ‘rond worden gemaakt’ in deze Wederopbouw Kerk ‘Scots International Church’ aan de Schiedamse Vest uit 1952: Van Middeleeuwse Laurenskerk tot Wederopbouwkerk.
Vrijdagmiddag 13 juni
Voorstelling voor kinderen tussen de 10-12 jaar
Zaterdag 14 juni
De Scots International Church opent de deuren voor gratis toegang voor alle genodigden, toevallige passenten, toeristen, jongeren. Vanaf 10 uur kunnen per kwartier dan steeds maximaal 18 bezoekers tegelijk in de installatie plaats nemen.
***************************
Caroline Bijvoet studeerde in 1991 af als bouwkundig ingenieur aan de Technische Universiteit Delft. Parallel daaraan ontwikkelde ze zich autodidact als kunstenaar. Vanaf 2014 exposeert ze met grote regelmaat in Nederland en daarbuiten. Haar opleiding als architect maakt dat ze graag de mensgemaakte omgeving schildert.
De mens heeft een onbedwingbare behoefte om de omgeving vorm te geven. Te ordenen, te temmen, te beheersen. Waar de mens maar komt laat ie sporen na. En dit is het tijdperk waarin we op alle mogelijk manieren keihard tegen de grenzen daarvan aan lopen. Die tegenstellingen fascineren haar, tussen techniek en natuur, geordend en vrij. Ruig en precies. Hoofd en hart. Afbreken en weer opbouwen.
Caroline Bijvoet werkt vaak aan de hand van reizen, in series/ reeksen, om zo gedurende langere tijd in een bepaalde omgeving te kunnen verkeren. Ruïnes, industrielandschappen, steden van bovenaf, wegen, havens, rivierlandschappen. Lucht en Zee. Vaak groots en ruim. Meestal zonder de zichtbare mens zelf. Regelmatig bij voorkeur realiseert ze in nauw overleg met eigenaren van bijzondere gebouwen nieuw werk. In samenwerking met andere kunstenaars en makers realiseert ze installaties die de zintuigen op meerdere manieren prikkelen.
Frits Rotgans
Haarscherp zijn de panoramafoto’s van Frits Rotgans (1912-1978) die hij vanaf de jaren vijftig maakte. Dankzij zijn uitzonderlijke technische vaardigheden verwierf hij internationale bekendheid.
Rotgans volgde een reclame-opleiding aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam en zette in de jaren dertig zijn eerste schreden op het gebied van de fotografie. Tijdens de Duitse bezetting vervalste Rotgans persoonsbewijzen en maakte hij illegale kleurendia’s.
Voor Rotgans was fotograferen vooral een vak, een ambacht. Om de panoramafoto’s te kunnen maken die hij voor ogen had, maakte hij zijn eigen breedbeeldcamera’s die hij namen gaf als ‘Tin Frizzie’ en ‘Rotgans Ideaal’. Door meerdere beelden van grootbeeldfilms tegelijk te belichten wist hij het gewenste panorama-effect te bereiken. Zijn zwartwit-beelden zijn heel precies belicht en geven gedetailleerde overzichten van de bedrijvigheid in de jaren van de wederopbouw.
In de mens had Rotgans weinig interesse, hij hield liever afstand. Behangen met zijn apparatuur beklom hij gebouwen en drijvende bokken om van bovenaf de dynamiek van de moderne tijd vast te leggen. Zo maakte hij gebruik van de gloednieuwe Euromast om Rotterdam te fotograferen, dat in de jaren na de Tweede Wereldoorlog transformeerde van een verwoeste stad in een industriële havenmetropool vol moderne architectuur. Rotgans’ foto’s waren niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk van ‘hoog niveau’.